Wanneer een rokende patiënt op spreekuur komt is het belangrijk dit goed te registreren en op te volgen. In hoeverre dit wordt gedaan kan verschillen per collega, afdeling en instelling. Bij de afdeling gynaecologie van het Amsterdam UMC wordt de rookstatus vaak wel goed uitgewerkt maar bij andere afdelingen bleek dit niet zo te zijn. Hoe kan je andere collega’s of zelfs afdelingen zover krijgen dat zij dit doen? Iris Bronsema (huisarts in opleiding), Lukas Stalpers (radiotherapeut) en Luc van Lonkhuijzen (gynaecoloog) zochten het uit.
“De crux is dat de dokter gemotiveerd raakt. Het gaat echt om cultuurverandering” – Luc van Lonkhuijzen.
Wat houdt het project in?
Op de afdeling radiotherapie van het Amsterdam UMC was er nog ruimte voor verbetering van registreren van de rookstatus en de verwijzing van de patiënten. Door middel van interviews met de specialisten is gekeken waar kansen liggen voor verbetering. Met voorlichting is daarna aandacht gegeven aan het belang van stoppen-met-rokenzorg en hoe de specialisten dit kunnen verbeteren. Iris Bronsema vertelt hoe zij dit heeft aangepakt
- Voormeting
Kijk waar verbetering in mogelijk is. Wordt de rookstatus en rookgewoontes goed geregistreerd? Hoe wordt er doorverwezen? “We hebben in het onderzoek eerst een voormeting onder radiotherapeuten gedaan. Daarin hebben we gekeken hoe vaak roken en stoppen met roken met patiënten wordt besproken en hoe vaak deze gegevens worden genoteerd in ons patiëntendossier. We hebben ook gekeken hoe vaak patiënten worden doorgestuurd voor hulp bij stoppen met roken” - Even voorstellen
Wanneer je niet bekend bent op de afdeling is het handig even bij het personeel voor te stellen. “Bij de aanvang van het onderzoek heb ik me op de afdeling voorgesteld en een korte introductie gegeven over de opzet van het onderzoek. Daarna heb ik de radiotherapeuten en AIOS radiotherapie via de mail gevraagd mee te werken met de interviews. Hier werd enthousiast op gereageerd.”
- Interviews
Vraag het personeel of ze mee willen doen aan het onderzoek. Dan kan je zelf een geschikt moment afstemmen om deze interviews af te nemen of door bijvoorbeeld een vragenlijst uit te sturen. Iris vroeg o.a. “Weet u waar u rokende patiënten naar kunt verwijzen wanneer ze willen stoppen met roken? “ en “Weet u waar u in EPIC de intoxicaties, met name roken, op de juiste manier (=discreet) moet noteren? (kunnen ze dat laten zien?)”. “De interviews duurden ongeveer een half uur per arts. Ik heb een groot deel van de radiotherapeuten geïnterviewd, hier ben ik in totaal een week mee bezig geweest.” - Bespreek de verbeterpunten
Nu is het van belang om oplossingen te bieden, waar verbetering in zit. Bespreek dit met de hele groep “Ik heb 2 verschillende presentaties gemaakt. In de eerste presentatie presenteerde ik de eerste uitkomsten van de voormeting en de uitkomsten van de interviews. In deze presentatie heb ik ook uitgebreid uitgelegd hoe de rookgewoontes in EPIC genoteerd moeten worden. Ook heb ik artsen kennis laten maken met het Very Brief Advice, een kort stoppen-met-rokenadvies waarmee artsen het stoppen met roken gemakkelijk kunnen bespreken en integreren in hun spreekuur. Verder heb ik de verschillende opties voor hulp bij stoppen met roken besproken (binnen en buiten het AMC). Als laatste heb ik laten zien hoe patiënten verwezen moeten worden”
“De artsen reageerden enthousiast, zij waren blij dat alles overzichtelijk op de powerpoint stond.” – Iris Bronsema
- Werkt het?
Wanneer er een voormeting is gedaan, kan met een nameting worden bepaald of de oplossingen en tips baat hebben gehad. Kijk na of dit ook zo is, zo niet, dan kunnen de verbeterpunten misschien op een andere manier worden aangepakt. “we hebben de uitkomsten van de voor- en nameting vergeleken en geconcludeerd dat significant meer mensen werden doorverwezen voor hulp bij stoppen met roken en dat de radiotherapeuten ook veel meer aandacht hadden voor roken tijdens de intake op de poli.“
“Er waren veel opties voor hulp bij stoppen met roken die niet iedereen kende.” – Iris Bronsema
Deze aanpak en de resultaten hiervan zijn ook uitgebreid beschreven in een wetenschappelijk artikel.
Materialen
websites
VBA(+) implementatie toolkit
Het Very Brief Advice (VBA) en Very Brief Advice Plus (VBA+) zijn bewezen effectieve methoden om patiënten/cliënten die roken op een positieve ma...
Bekijk
websites
Very Brief Advice+ (VBA+)
Wanneer je weinig tijd hebt voor het stopadvies kun je het Very Brief Advice+ (VBA+) toepassen. Dit is een methode om een persoon snel en effecti...
Bekijk