Post van de huisarts met stopadvies en verwijzing
De patiënten die roken en vallen onder de ketenzorg krijgen een gepersonaliseerde brief per post. In de brief staat dat de huisarts het advies geeft om te stoppen met roken en dat de patiënt gratis een stoppen-met-rokengroepstraining in de buurt kan volgen van SineFuma, een erkende stoppen-met-rokenbehandelaar (zie stap 3 van het zorgpad). De patiënt belt bij interesse naar het nummer van SineFuma op de brief en kan binnen enkele weken starten met stoppen.
‘Rookvrij op Recept’ wordt regelmatig door SineFuma in samenwerking met zorggroepen aangeboden. Maaike van Kessel, relatiebeheerder bij SineFuma, vertelt hoe dit in zijn werk gaat. ‘Het idee komt uit Engeland, daar is onderzoek gedaan naar het personaliseren van brieven door de huisarts. Dit bleek daar erg succesvol. Onderwerpen daar waren verschillende leefstijlprogramma’s. Wij hebben dit vertaald naar ‘Rookvrij op Recept’.’
‘Omdat we in één keer een grote groep mensen kunnen attenderen op de mogelijkheid samen te stoppen komen de groepen ook vol.’
1. De huisartsenpraktijk of zorggroep zorgt voor een uitdraai uit het KIS (Keten Informatie Systeem) van alle rokende patiënten, die onder de ketenzorg vallen.
Ketenzorg en vergoeding stoppen-met-rokenbegeleiding
Patiënten met de chronische aandoeningen COPD, astma, diabetes en (een risico hebben op) hart- en vaataandoeningen, die in behandeling zijn bij een huisarts, vallen onder de ketenzorg. Bepaalde ketenzorg-handelingen moeten voor deze patiënten vanuit de ketenzorggelden bekostigd worden, hier maakt de zorggroep afspraken over met de zorgverzekeraar. Voor elke patiënt in de ketenzorg is voor alle ketenzorg-handelingen tezamen een vast bedrag met de zorgverzekeraar afgesproken. Stoppen-met-rokenzorg valt ook onder deze ketenzorg-handelingen. Hierdoor kan de patiënt in de ketenzorg soms alleen bij de POH terecht voor stoppen-met-rokenbegeleiding, anders wordt het niet vergoed.
Om de groepstrainingen bekostigd te krijgen, werkt SineFuma met zorgroepen samen als onderaannemer: de zorggroep betaalt SineFuma voor elke patiënt in de ketenzorg die een groepstraining volgt. De kosten worden door de zorggroep betaald uit het vaste bedrag dat ze per patiënt die valt onder de ketenzorg ontvangen van de zorgverzekeraar. Hierdoor is een breder stoppen-met-rokenaanbod beschikbaar voor deze patiënten en kunnen huisartsenpraktijken ontzorgd worden. ‘Onlangs is de beschrijving voor ketenzorg aangepast. Deze nieuwe beschrijving maakt duidelijk, dat zwaardere begeleiding dan bij de huisarts geboden wordt, vergoed kan worden. Hoe dit in de praktijk wordt uitwerkt moet nog worden vastgelegd’.
2. Alle rokende patiënten die vallen onder de ketenzorg worden in een bestand verzameld door de huisartsenpraktijken en zeer goed nagekeken. (‘Wellicht zit er een patiënt tussen waarbij het, om uiteenlopende redenen, ongepast zou zijn om een brief te sturen. Iemand heeft bijvoorbeeld echt net een stoppoging gedaan of een naaste is net overleden.’)
3. Alle patiënten waaraan de huisarts graag een stopadvies zou willen geven ontvangen een gepersonaliseerde brief per post. SineFuma helpt mee waar kan en mag (AVG) met het in orde maken van de briefing.
4. De patiënt ontvangt de brief thuis waarin in heldere korte zinnen een stopadvies van de huisarts wordt gegeven en uitleg staat over de mogelijkheid om binnen enkele weken een stoppen-met-rokengroepstraining te volgen.
5. Ook wordt in de brief aangegeven dat een partner of bijvoorbeeld buur zich kan aanmelden. Iedereen die wil stoppen met roken is welkom in de groepstraining. De huisarts schrijft alleen de patiënten die vallen onder de ketenzorg aan. Voor patiënten die niet vallen onder de ketenzorg geldt dat eenmaal per kalenderjaar een stoppen-met-rokenprogramma vergoed wordt vanuit de basisverzekering.
6. De groepstraining is altijd in de buurt, dit is echt één van de grote succesfactoren van deze methode. Rokers in wat kleinere dorpen moeten vaak uitwijken naar een stad in de buurt voor het volgen van een groepstraining. ‘Omdat we in één keer een grote groep mensen kunnen attenderen op de mogelijkheid samen te stoppen komen de groepen ook vol. Dat is anders niet haalbaar. We weten nu inmiddels dat na het sturen van een brief ongeveer 10% van de patiënten zich ook daadwerkelijk aanmelden voor een groepstraining. Dat betekent dat we vaak makkelijk enkele groepen van 16 personen kunnen starten, ook in een kleiner dorp of in een wijk. Op deze manier is het aanbod ook nog eens aantrekkelijk voor mensen die slecht ter been zijn, geen auto hebben of anders gebracht moeten worden.’
7. Na afloop van de groepstraining volgt een evaluatie en worden de resultaten gedeeld met de zorggroep en betrokken huisartsenpraktijken. Het advies aan de huisartsenpraktijken is om de patiënten die gestopt zijn follow up aan te bieden (zie stap 4 in het zorgpad).
8. Het initiatief is concreet en ontzorgt de huisarts en POH. De huisarts en andere zorgverleners weten niet altijd de tijd en ruimte te vinden om een stopadvies te geven. Je kunt ‘Rookvrij op recept’ zien als een Very Brief Advice per post. Groepstrainingen kunnen niet altijd starten vanwege te weinig animo. Op deze manier kan de zorgverlener er (bijvoorbeeld) één keer per jaar op focussen. De groepstrainingen komen zo wel vol, het scheelt de huisarts en POH veel werk en meer rokers worden geholpen.
Toekomstmuziek: ‘Het is mooi als zorgverleners eens in de zoveel tijd extra aandacht besteden aan roken en rookvrij worden van de patiënten. Eigenlijk zou je willen dat in ieder geval jaarlijks het roken onder de aandacht wordt gebracht. Ook al is een patiënt op dat moment nog niet zover, er wordt een zaadje gepland, dat kan later wat opleveren. Door zo’n actie ben je wel even flink bezig. Het uitzoeken welke patiënten je wilt aanschrijven is een secuur werk. Maar je krijgt er echt iets voor terug: de patiënten laten de huisarts weten dat ze blij zijn met het aanbod. Rokers voelen zich als ze stoppen soms echt bevrijd. Ze zijn supertrots. Dat vertellen ze dan ook aan de huisarts en ze bedanken de huisarts voor de hulp.’